W dniu 28 listopada 2012 roku w Auli Wielkiej Akademii Ignatianum w Krakowie odbyła się konferencja „Rodzina Fundamentem. Wokół wyzwań wspierania rodziny, pieczy zastępczej i adopcji”.
Trwały związek powinien opierać się na podziwie i czułości.
dr Wanda Półtawska
Konferencja poświęcona była rozważaniom na temat fundamentalnej roli rodziny oraz działań na jej rzecz w świetle obowiązującej od ponad roku ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U Nr 149, poz. 887 ze zm.).
Wykład inauguracyjny przywołujący fundamentalne wartości, na których budować można zdrowe i dobrze funkcjonujące rodziny wygłosiła dr Wanda Półtawska, wieloletni praktyk w zakresie pracy z rodziną i autorytet w tej dziedzinie. Dr Półtawska wskazała na istotę rodziny budowanej przez kobietę i mężczyznę – dwie osoby – kobieta i mężczyzna, których łączy miłość. Ogromne znaczenie ma tutaj fakt jakimi ludźmi są przyszli małżonkowie, na jakich fundamentach budowali swoje życie. Trwały związek winien opierać się na podziwie i czułości. Fundamentem jest również odpowiedzialność. Odpowiedzialność za siebie nawzajem, za przekazywanie życia i za nowe życie. Każde małżeństwo posiada swój wyższy duchowy poziom. Zapominanie o tych podstawowych fundamentach jakże często stoi u podstaw tragedii rodzin, małżonków i dzieci. W dobie indywidualizmu i egoizmu jasne i stanowcze przypomnienie podstawowych wartości, jest klarownym drogowskazem. Potrzeba zatem niegasnącego entuzjazmu podsycanego w życiu rodzinnym jak i w życiu osób pracujących na rzecz wspierania rodzin. Entuzjazm daje siłę, aby przy zmierzeniu się z często trudną rzeczywistością, potrafić się odnaleźć i odpowiednio reagować.
Praktyczne działania na rzecz rodziny z poziomu Gminy ukazał pan Klaudiusz Zajączkowski z MOPS w Katowicach w prelekcji pt: „Wspierać rodzinę – współpraca asystenta z rodziną”. Asystent rodziny posiada szereg możliwości i przynosi wymierne korzyści rodzinom, z którymi współpracuje. Wśród wielu jego zadań wymienić należy:
• podjęcie pracy z całym systemem rodzinnym w miejscu jej zamieszkania,
• wsparcie rodziny w jej funkcjach opiekuńczo – wychowawczych,
• wsparcie w prowadzeniu gospodarstwa domowego,
• koncentracja na wspieraniu więzi uczuciowych w rodzinie,
• podejmowanie działań na rzecz integracji rodziny,
• podejmowanie działań na rzecz integracji rodziny w środowisku lokalnym i jej uczestnictwa w życiu społecznym
oraz kulturalnym,
• podejmowanie działań mających na celu wzmocnienie kompetencji rodzicielskich.
Jako dobrą praktykę pan Zajączkowski wskazał kontakt asystent a rodziny z wieloma podmiotami takimi jak:
• zespoły konsultacyjne/interdyscyplinarne
• terenowe Punkty Pomocy Społecznej
• szkoły/przedszkola
• stowarzyszenia działające na rzecz rodziny i dziecka
• ośrodki kulturalne (Pałac Młodzieży, Kino „Kosmos”, Teatr Lalki i Aktora „Ateneum” itd.)
• sponsorzy prywatni
• ośrodki zdrowia
• sądy
• spółdzielnie mieszkaniowe i komunalny zakład gospodarki mieszkaniowej
• zakłady energetyczne i gazownicze
• świetlice środowiskowe
• ośrodki rekreacyjno – sportowe
Kontakt ten pozwala na udzielnie rodzinom szerokiego wachlarza pomocy i wsparcia min. umożliwienie udziału w życiu kulturalnym np. poprzez udział w spektaklach teatralnych.
W zakresie dobrych praktyk wskazać należy otwartość w pracy z rodziną i elastyczność. Nie bez znaczenia jest możliwość elastycznego grafiku pracy z rodziną, dostosowanego do jej indywidualnych potrzeb. Ze względu na wieloraki charakter problemów w rodzinach, także pozbawionych np. ojca, duże znaczenie może mieć praca asystenta płci męskiej, mającego dobry wpływ na dzieci, młodzież. Asystent rodziny powinien zawsze pamiętać, że jego zadaniem jest wspierać i asystować rodzinie w pracy nad sobą. Nigdy nie wolno przejąć obowiązków rodziny i uzależniać jej od swojej pracy.
z poziomu Powiatu o dobrych praktykach w pracy z rodziną i systemie pieczy zastępczej wypowiedziały się przedstawicielki PCPR w Tarnowskich Górach – panie Anna Gierad
i Jolanta Giel w prezentacji „Stawiamy na profesjonalizm!” – organizacja pieczy zastępczej
w Powiecie Tarnogórskim”. Panie wskazały na przykładzie swojej placówki podejmowane działania w myśl ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. W ramach PCPR organizowane są szkolenia dla rodzin zastępczych oraz działają grupy wsparcia i rodziny pomocowe. Efektem współpracy rodzin zastępczych, w ramach grupy wsparcia, było zawiązanie się dwóch stowarzyszeń działających na rzecz rodzin zastępczych. W 2012 r., ze wsparcia rodziny pomocowej skorzystały trzy rodziny.
Ponadto prowadzone są przez specjalistów poradnictwo i terapia. Klienci mogą też liczyć na pomoc prawną. PCPR w Tarnowskich Górach posiada status jednostki poradnictwa specjalistycznego, świadczącej poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne i socjalne. Ideą przewodnią PCPR-u jest rodzicielstwo zastępcze poprzez promowanie go w lokalnych mediach, w tym artykułach prasowych, audycjach radiowych oraz programach telewizyjnych.
Druga część spotkania poświęcona była tematyce adopcji. Z punktu widzenia małżeństw ubiegających się o adopcję oraz rodzin adopcyjnych prelekcję pt. „Rodzicielstwo adopcyjne
- motywacje, nadzieje i wątpliwości” przedstawiła dr Anna Błasiak z Akademii „Ignatianum” w Krakowie. Celem adopcji winno być dobro dziecka i dobro rodziny adopcyjnej. Istotą adopcji jest motywacja, która musi wynikać z decyzji świadomej i odpowiedzialnej.
Z perspektywy adoptowanego dziecka prelekcję pt. „Potrzeby dziecka jako centrum adopcji” wygłosiła dr Agnieszka Hennel Brzozowska z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Pani doktor postawiła pytanie: kiedy adopcja jest udana? W odpowiedziach wskazuje się na:
• kiedy dziecko stało się i pozostaje częścią rodziny, kiedy są dobre więzi emocjonalne między wszystkimi w rodzinie,
• kiedy jest zdolne do pokochania kogoś „dla siebie” i tworzenia związku,
• kiedy jest „jako tako”samodzielne,
• Ważne aby w ocenie dziecka nie zawyżać poprzeczki, nie porównywać z innymi dziećmi , w tym – dorosłymi dziećmi z Domów Dziecka.
Oceny prawidłowej adopcji z punktu widzenia dziecka można jednak dokonać najwcześniej około 20 roku życia a nawet później. Wskazane są zatem badania dorosłych adoptowanych w dzieciństwie, którzy mogli by odpowiedzieć na to pytanie najlepiej.
Na temat łączenia teorii z praktyką w adopcji wypowiedziała się przedstawicielka Małopolskiego Ośrodka Adopcyjnego w Nowym Sączu – pani Jolanta Piesiewicz-Miłek. Wskazane zostały obszary pracy ośrodka adopcyjnego w myśl ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej oraz dokonana została ocena skuteczności działań. Z doświadczenia pracy pani Piesiewicz-Miłek wskazała na potrzebę prawidłowego przygotowania rodzin adopcyjnych i dobrą opiekę nad nimi.
Podsumowując konferencję, można powiedzieć za panią dr Wandą Półtawską,
że entuzjazm to najważniejsza cecha we wszelkich działaniach na rzecz rodziny. Głównym celem jaki powinien przyświecać osobom je podejmującym to dobro rodziny jako całości ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych i niepowtarzalnych potrzeb zarówno rodziców jak i dzieci. Wszelkie działania na płaszczyźnie wspierania rodziny, pieczy zastępczej
i adopcji powinny być podejmowane z poświęceniem, zaangażowaniem i klarowną wizją dobra rodziny jako fundamentu naszego społeczeństwa.
Konferencję obejmował patronatem honorowym Pan Marek Sowa – Marszałek Województwa Małopolskiego.
Tematy poruszane na konferencji mogą na pierwszy rzut oka wydawać się oczywiste. Jak jednak pokazuje nam doświadczenie, powracanie do fundamentów
i przypominanie podstawowych informacji jest niezbędne i przynosi owoce w postaci dyskusji, przemyśleń i nowej jakości w pracy zawodowej. Tak też było w przypadku naszej konferencji. Być może nieduża frekwencja wśród uczestników wynikała z przekonania, że w poruszanych tematach wiemy już wszystko. Być może temat rodziny jako fundamentu w przeobrażającym się krajobrazie XXI wiecznego świata, nie jest popularny i chętnie podejmowany. Tym bardziej jednak przekonuje to nas do ciągłej dyskusji i powracania do fundamentów. Zachęcamy do dzielenia się swoimi opiniami i przemyśleniami w tym temacie.
Wykład inauguracyjny przywołujący fundamentalne wartości, na których budować można zdrowe i dobrze funkcjonujące rodziny wygłosiła dr Wanda Półtawska, wieloletni praktyk w zakresie pracy z rodziną i autorytet w tej dziedzinie. Dr Półtawska wskazała na istotę rodziny budowanej przez kobietę i mężczyznę – dwie osoby – kobieta i mężczyzna, których łączy miłość. Ogromne znaczenie ma tutaj fakt jakimi ludźmi są przyszli małżonkowie, na jakich fundamentach budowali swoje życie. Trwały związek winien opierać się na podziwie i czułości. Fundamentem jest również odpowiedzialność. Odpowiedzialność za siebie nawzajem, za przekazywanie życia i za nowe życie. Każde małżeństwo posiada swój wyższy duchowy poziom. Zapominanie o tych podstawowych fundamentach jakże często stoi u podstaw tragedii rodzin, małżonków i dzieci. W dobie indywidualizmu i egoizmu jasne i stanowcze przypomnienie podstawowych wartości, jest klarownym drogowskazem. Potrzeba zatem niegasnącego entuzjazmu podsycanego w życiu rodzinnym jak i w życiu osób pracujących na rzecz wspierania rodzin. Entuzjazm daje siłę, aby przy zmierzeniu się z często trudną rzeczywistością, potrafić się odnaleźć i odpowiednio reagować.
Praktyczne działania na rzecz rodziny z poziomu Gminy ukazał pan Klaudiusz Zajączkowski z MOPS w Katowicach w prelekcji pt: „Wspierać rodzinę – współpraca asystenta z rodziną”. Asystent rodziny posiada szereg możliwości i przynosi wymierne korzyści rodzinom, z którymi współpracuje. Wśród wielu jego zadań wymienić należy:
• podjęcie pracy z całym systemem rodzinnym w miejscu jej zamieszkania,
• wsparcie rodziny w jej funkcjach opiekuńczo – wychowawczych,
• wsparcie w prowadzeniu gospodarstwa domowego,
• koncentracja na wspieraniu więzi uczuciowych w rodzinie,
• podejmowanie działań na rzecz integracji rodziny,
• podejmowanie działań na rzecz integracji rodziny w środowisku lokalnym i jej uczestnictwa w życiu społecznym
oraz kulturalnym,
• podejmowanie działań mających na celu wzmocnienie kompetencji rodzicielskich.
Jako dobrą praktykę pan Zajączkowski wskazał kontakt asystent a rodziny z wieloma podmiotami takimi jak:
• zespoły konsultacyjne/interdyscyplinarne
• terenowe Punkty Pomocy Społecznej
• szkoły/przedszkola
• stowarzyszenia działające na rzecz rodziny i dziecka
• ośrodki kulturalne (Pałac Młodzieży, Kino „Kosmos”, Teatr Lalki i Aktora „Ateneum” itd.)
• sponsorzy prywatni
• ośrodki zdrowia
• sądy
• spółdzielnie mieszkaniowe i komunalny zakład gospodarki mieszkaniowej
• zakłady energetyczne i gazownicze
• świetlice środowiskowe
• ośrodki rekreacyjno – sportowe
Kontakt ten pozwala na udzielnie rodzinom szerokiego wachlarza pomocy i wsparcia min. umożliwienie udziału w życiu kulturalnym np. poprzez udział w spektaklach teatralnych.
W zakresie dobrych praktyk wskazać należy otwartość w pracy z rodziną i elastyczność. Nie bez znaczenia jest możliwość elastycznego grafiku pracy z rodziną, dostosowanego do jej indywidualnych potrzeb. Ze względu na wieloraki charakter problemów w rodzinach, także pozbawionych np. ojca, duże znaczenie może mieć praca asystenta płci męskiej, mającego dobry wpływ na dzieci, młodzież. Asystent rodziny powinien zawsze pamiętać, że jego zadaniem jest wspierać i asystować rodzinie w pracy nad sobą. Nigdy nie wolno przejąć obowiązków rodziny i uzależniać jej od swojej pracy.
z poziomu Powiatu o dobrych praktykach w pracy z rodziną i systemie pieczy zastępczej wypowiedziały się przedstawicielki PCPR w Tarnowskich Górach – panie Anna Gierad
i Jolanta Giel w prezentacji „Stawiamy na profesjonalizm!” – organizacja pieczy zastępczej
w Powiecie Tarnogórskim”. Panie wskazały na przykładzie swojej placówki podejmowane działania w myśl ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. W ramach PCPR organizowane są szkolenia dla rodzin zastępczych oraz działają grupy wsparcia i rodziny pomocowe. Efektem współpracy rodzin zastępczych, w ramach grupy wsparcia, było zawiązanie się dwóch stowarzyszeń działających na rzecz rodzin zastępczych. W 2012 r., ze wsparcia rodziny pomocowej skorzystały trzy rodziny.
Ponadto prowadzone są przez specjalistów poradnictwo i terapia. Klienci mogą też liczyć na pomoc prawną. PCPR w Tarnowskich Górach posiada status jednostki poradnictwa specjalistycznego, świadczącej poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne i socjalne. Ideą przewodnią PCPR-u jest rodzicielstwo zastępcze poprzez promowanie go w lokalnych mediach, w tym artykułach prasowych, audycjach radiowych oraz programach telewizyjnych.
Druga część spotkania poświęcona była tematyce adopcji. Z punktu widzenia małżeństw ubiegających się o adopcję oraz rodzin adopcyjnych prelekcję pt. „Rodzicielstwo adopcyjne
- motywacje, nadzieje i wątpliwości” przedstawiła dr Anna Błasiak z Akademii „Ignatianum” w Krakowie. Celem adopcji winno być dobro dziecka i dobro rodziny adopcyjnej. Istotą adopcji jest motywacja, która musi wynikać z decyzji świadomej i odpowiedzialnej.
Z perspektywy adoptowanego dziecka prelekcję pt. „Potrzeby dziecka jako centrum adopcji” wygłosiła dr Agnieszka Hennel Brzozowska z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Pani doktor postawiła pytanie: kiedy adopcja jest udana? W odpowiedziach wskazuje się na:
• kiedy dziecko stało się i pozostaje częścią rodziny, kiedy są dobre więzi emocjonalne między wszystkimi w rodzinie,
• kiedy jest zdolne do pokochania kogoś „dla siebie” i tworzenia związku,
• kiedy jest „jako tako”samodzielne,
• Ważne aby w ocenie dziecka nie zawyżać poprzeczki, nie porównywać z innymi dziećmi , w tym – dorosłymi dziećmi z Domów Dziecka.
Oceny prawidłowej adopcji z punktu widzenia dziecka można jednak dokonać najwcześniej około 20 roku życia a nawet później. Wskazane są zatem badania dorosłych adoptowanych w dzieciństwie, którzy mogli by odpowiedzieć na to pytanie najlepiej.
Na temat łączenia teorii z praktyką w adopcji wypowiedziała się przedstawicielka Małopolskiego Ośrodka Adopcyjnego w Nowym Sączu – pani Jolanta Piesiewicz-Miłek. Wskazane zostały obszary pracy ośrodka adopcyjnego w myśl ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej oraz dokonana została ocena skuteczności działań. Z doświadczenia pracy pani Piesiewicz-Miłek wskazała na potrzebę prawidłowego przygotowania rodzin adopcyjnych i dobrą opiekę nad nimi.
Podsumowując konferencję, można powiedzieć za panią dr Wandą Półtawską,
że entuzjazm to najważniejsza cecha we wszelkich działaniach na rzecz rodziny. Głównym celem jaki powinien przyświecać osobom je podejmującym to dobro rodziny jako całości ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych i niepowtarzalnych potrzeb zarówno rodziców jak i dzieci. Wszelkie działania na płaszczyźnie wspierania rodziny, pieczy zastępczej
i adopcji powinny być podejmowane z poświęceniem, zaangażowaniem i klarowną wizją dobra rodziny jako fundamentu naszego społeczeństwa.
Konferencję obejmował patronatem honorowym Pan Marek Sowa – Marszałek Województwa Małopolskiego.
Tematy poruszane na konferencji mogą na pierwszy rzut oka wydawać się oczywiste. Jak jednak pokazuje nam doświadczenie, powracanie do fundamentów
i przypominanie podstawowych informacji jest niezbędne i przynosi owoce w postaci dyskusji, przemyśleń i nowej jakości w pracy zawodowej. Tak też było w przypadku naszej konferencji. Być może nieduża frekwencja wśród uczestników wynikała z przekonania, że w poruszanych tematach wiemy już wszystko. Być może temat rodziny jako fundamentu w przeobrażającym się krajobrazie XXI wiecznego świata, nie jest popularny i chętnie podejmowany. Tym bardziej jednak przekonuje to nas do ciągłej dyskusji i powracania do fundamentów. Zachęcamy do dzielenia się swoimi opiniami i przemyśleniami w tym temacie.
Zespół działu polityki społecznej ROPS w Krakowie
