KTO WEŹMIE UDZIAŁ W BADANIU?

Przed rozpoczęciem badania należy zdecydować kto weźmie w nim udział oraz w jaki sposób wyłonimy te osoby. W przypadku metod jakościowych stosujemy dobór celowy to znaczy wybieramy określone przypadki (osoby, dokumenty, które będziemy analizować, sytuacje, które poddamy obserwacji) kierując się ich przydatnością dla celów badania oraz możliwością zebrania informacji, które pozwolą nam odpowiedzieć na pytania badawcze. O wielkości próby decyduje „nasycenie informacyjne” - badanie prowadzimy do momentu zebrania takiej ilości danych, że kolejne dokumenty, wywiady czy obserwacje nie wnoszą nowych treści.

Prowadząc analizę dokumentacji, a także obserwację, warto wybierać jak najbardziej zróżnicowane przypadki, żeby nie wyciągać wniosków w oparciu o jednostkowe elementy czy zdarzenia. Planując wywiady należy zapewnić zróżnicowanie respondentów i prezentowanych przez nich opinii – do udziału w wywiadach zapraszamy osoby różnej płci, posiadające odmienne doświadczenia, staż pracy, poziom wykształcenia, różniące się pełnioną rolą (zawodową, rodzinną), wiekiem, miejscem zamieszkania itp. Grupy uczestniczące w fokusach powinny być zróżnicowane zewnętrznie (pomiędzy sobą), ale nie wewnętrznie (w obrębie danej grupy). Uczestników jednej grupy powinna cechować homogeniczność, czyli jednorodność ze względu na pewne własności. Oznacza to, że (o ile nie wymaga tego cel badania) nie łączymy w jednej grupie młodzieży i dorosłych, osób różnej płci jeśli są to nastolatki lub temat badania nie jest neutralny płciowo (np. przemoc w rodzinie), a także respondentów o bardzo zróżnicowanym poziomie wykształcenia oraz statusie socjoekonomicznym.

Posługując się metodami ilościowymi stosujemy dobór losowy lub nielosowy. Dobór losowy polega na tym, że wszystkie jednostki będące obiektem badania (tworzące populację) mają jednakowe szanse znalezienia się w próbie, która weźmie udział w badaniu. Taką próbę cechuje reprezentatywność, ponieważ dobrze odzwierciedla (reprezentuje) populację, z której ją wyłoniono. Jeśli mamy zamiar badać pracowników socjalnych z całej Polski, ten dobór może mieć charakter prosty (losowanie na „chybił-trafił”) lub systematyczny, polegający na losowaniu co n-tej osoby (w zależności od wymaganej liczebności próby). W przypadku, gdy populacja jest niejednorodna, w celu zapewnienia reprezentatywności próby możemy posłużyć się doborem warstwowym, który umożliwia udział w próbie przedstawicieli różnych grup. Dobór ten polega na wyłonieniu rozłącznych i wyczerpujących podgrup (warstw), w obrębie których przeprowadza się losowanie, dzięki czemu unikamy nadreprezentacji czy niedoreprezentowania osób z danej podgrupy. Jeśli spodziewamy się zróżnicowania opinii pracowników socjalnych w zależności od regionu, czy instytucji, w której są zatrudnieni, do próby wylosujemy osoby reprezentujące poszczególne województwa i podmioty, np. pracowników miejskich i gminnych ośrodków pomocy społecznej, powiatowych centrów pomocy rodzinie, ośrodków interwencji kryzysowej, organizacji pozarządowych, czy placówek służby zdrowia.

Należy pamiętać o tym, że jedynie dobór losowy umożliwia uogólnienie wyników uzyskanych w badaniu próby na daną populację, czyli wnioskowanie np. o opiniach ogółu polskich pracowników socjalnych w oparciu o poglądy części osób z tej grupy zawodowej, które wzięły udział w badaniu. Przy doborze nielosowym nie ma takiej możliwości – wyniki badania próby ograniczają się do niej samej, tj. do osób, które zostały przez nas przebadane. Dobór ten może mieć zróżnicowany charakter.

schemat_10

Należy pamiętać o tym, że błędny dobór próby uniemożliwia odzwierciedlenie rozkładu cech występujących w populacji oraz uogólnienie na nią wniosków, które ograniczają się wyłącznie do przebadanych osób.

ramka_2

Powrót

Uwaga: strona wykorzystuje pliki cookies.
Podczas korzystania ze stron internetowych zamieszczonych na serwerach Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego przeglądarka internetowa może przechowywać pliki cookies na dysku komputera. Użytkownik może samodzielnie i w każdym czasie zmienić ustawienia dotyczące plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej. Więcej informacji można znaleźć w Polityce prywatności.

Zgadzam się